(ค) ตตฺถ กตมํ มรณภยํ? มรณํ ปฏิจฺจ ภยํ ภยานกํ ฉมฺภิตตฺตํ โลมหํโส เจตโส อุตฺราโส – อิทํ วุจฺจติ ‘‘มรณภยํ’’ฯ อิมานิ ตีณิ ภยานิฯ

(14) ตีณิ ตมานิ

[922] ตตฺถ กตมานิ ตีณิ ตมานิ? อตีตํ วา อทฺธานํ อารพฺภ กงฺขติ วิจิกิจฺฉติ นาธิมุจฺจติ น สมฺปสีทติ, อนาคตํ วา อทฺธานํ อารพฺภ กงฺขติ วิจิกิจฺฉติ นาธิมุจฺจติ น สมฺปสีทติ, เอตรหิ วา ปจฺจุปฺปนฺนํ อทฺธานํ อารพฺภ กงฺขติ วิจิกิจฺฉติ นาธิมุจฺจติ น สมฺปสีทติ – อิมานิ ตีณิ ตมานิฯ

(15) ตีณิ ติตฺถายตนานิ

[923] ตตฺถ กตมานิ ตีณิ ติตฺถายตนานิ? อิเธกจฺโจ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา เอวํวาที โหติ เอวํทิฏฺฐี – ‘‘ยํ กิญฺจายํ ปุริสปุคฺคโล ปฏิสํเวเทติ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา, สพฺพํ ตํ ปุพฺเพ กตเหตู’’ติ; อิธ ปเนกจฺโจ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา เอวํวาที โหติ เอวํทิฏฺฐี – ‘‘ยํ กิญฺจายํ ปุริสปุคฺคโล ปฏิสํเวเทติ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา, สพฺพํ ตํ อิสฺสรนิมฺมานเหตู’’ติ; อิธ ปเนกจฺโจ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา เอวํวาที โหติ เอวํทิฏฺฐี – ‘‘ยํ กิญฺจายํ ปุริสปุคฺคโล ปฏิสํเวเทติ สุขํ วา ทุกฺขํ วา อทุกฺขมสุขํ วา, สพฺพํ ตํ อเหตุ อปฺปจฺจยา’’ติ – อิมานิ ตีณิ ติตฺถายตนานิฯ

(16) ตโย กิญฺจนา

[924] ตตฺถ กตเม ตโย กิญฺจนา [กตมานิ ตีณิ กิญฺจนานิ (?) ที. นิ. 3.305]? ราโค กิญฺจนํ, โทโส กิญฺจนํ, โมโห กิญฺจนํ – อิเม ตโย กิญฺจนาฯ

(17) ตีณิ องฺคณานิ

ตตฺถ กตมานิ ตีณิ องฺคณานิ? ราโค องฺคณํ, โทโส องฺคณํ, โมโห องฺคณํ – อิมานิ ตีณิ องฺคณานิฯ

(18) ตีณิ มลานิ

ตตฺถ กตมานิ ตีณิ มลานิ? ราโค มลํ, โทโส มลํ, โมโห มลํ – อิมานิ ตีณิ มลานิฯ

(19) ตีณิ วิสมานิ

ตตฺถ กตมานิ ตีณิ วิสมานิ? ราโค วิสมํ, โทโส วิสมํ, โมโห วิสมํ – อิมานิ ตีณิ วิสมานิฯ

(20) อปรานิปิ ตีณิ วิสมานิ

ตตฺถ กตมานิ อปรานิปิ ตีณิ วิสมานิ? กายวิสมํ, วจีวิสมํ, มโนวิสมํ – อิมานิ ตีณิ วิสมานิฯ

(21) ตโย อคฺคี

ตตฺถ กตเม ตโย อคฺคี? ราคคฺคิ, โทสคฺคิ, โมหคฺคิ – อิเม ตโย อคฺคีฯ

(22) ตโย กสาวา

ตตฺถ กตเม ตโย กสาวา? ราคกสาโว, โทสกสาโว, โมหกสาโว – อิเม ตโย กสาวาฯ

(23) อปเรปิ ตโย กสาวา

ตตฺถ กตเม อปเรปิ ตโย กสาวา? กายกสาโว, วจีกสาโว, มโนกสาโว – อิเม ตโย กสาวาฯ

(24. ก) อสฺสาททิฏฺฐิ

[925] ตตฺถ กตมา อสฺสาททิฏฺฐิ? อิเธกจฺโจ สมโณ วา พฺราหฺมโณ วา เอวํวาที โหติ เอวํทิฏฺฐี – ‘‘นตฺถิ กาเมสุ โทโส’’ติฯ โส กาเมสุ ปาตพฺยตํ อาปชฺชติฯ อยํ วุจฺจติ ‘‘อสฺสาททิฏฺฐิ’’ฯ

(ข) อตฺตานุทิฏฺฐิ

ตตฺถ กตมา อตฺตานุทิฏฺฐิ? อิธ อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน อริยานํ อทสฺสาวี อริยธมฺมสฺส อโกวิโท อริยธมฺเม อวินีโต, สปฺปุริสานํ อทสฺสาวี สปฺปุริสธมฺมสฺส อโกวิโท สปฺปุริสธมฺเม อวินีโต – รูปํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ รูปวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา รูปํ รูปสฺมิํ วา อตฺตานํฯ เวทนํ…เป.… สญฺญํ…เป.… สงฺขาเร…เป.… วิญฺญาณํ อตฺตโต สมนุปสฺสติ วิญฺญาณวนฺตํ วา อตฺตานํ อตฺตนิ วา วิญฺญาณํ วิญฺญาณสฺมิํ วา อตฺตานํฯ ยา เอวรูปา ทิฏฺฐิ ทิฏฺฐิคตํ…เป.… วิปริยาสคฺคาโห – อยํ วุจฺจติ ‘‘อตฺตานุทิฏฺฐิ’’ฯ

(ค) มิจฺฉาทิฏฺฐิ

ตตฺถ กตมา มิจฺฉาทิฏฺฐิ? ‘‘นตฺถิ ทินฺนํ, นตฺถิ ยิฏฺฐํ…เป.… เย อิมญฺจ โลกํ ปรญฺจ โลกํ สยํ อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา ปเวเทนฺตี’’ติ – ยา เอวรูปา ทิฏฺฐิ ทิฏฺฐิคตํ…เป.… วิปริยาสคฺคาโห – อยํ วุจฺจติ ‘‘มิจฺฉาทิฏฺฐิ’’ฯ สสฺสตทิฏฺฐิ อสฺสาททิฏฺฐิ, สกฺกายทิฏฺฐิ อตฺตานุทิฏฺฐิ, อุจฺเฉททิฏฺฐิ มิจฺฉาทิฏฺฐิฯ

(25. ก) อรติ

[926] ตตฺถ กตมา อรติ? ปนฺเตสุ วา เสนาสเนสุ อญฺญตรญฺญตเรสุ วา อธิกุสเลสุ ธมฺเมสุ อรติ อรติตา อนภิรติ อนภิรมณา อุกฺกณฺฐิตา ปริตสฺสิตา – อยํ วุจฺจติ ‘‘อรติ’’ฯ

(ข) วิเหสา

ตตฺถ กตมา วิเหสา? อิเธกจฺโจ ปาณินา วา เลฑฺฑุนา วา ทณฺเฑน วา สตฺเถน วา รชฺชุยา วา อญฺญตรญฺญตเรน สตฺเต วิเหเฐติ, ยา เอวรูปา เหฐนา วิเหฐนา หิํสนา วิหิํสนา โรสนา วิโรสนา ปรูปฆาโต – อยํ วุจฺจติ ‘‘วิเหสา’’ฯ